İşletme körlüğü, bir işletmede kullanılan yöntem ve uygulamalar nedeniyle gelecekteki olası fırsatların ve risklerin çalışanlar tarafından algılanamaması sorunudur.
Çünkü çalışanların, zamanla şirketteki uygulamalara ve iş yapış şekillerine alıştıkları için sorunları, riskleri ve fırsatları görmeleri zorlaşır.
İşletme körlüğünün temel nedeninin örgüt kültürü, geçmiş deneyimler ve alışkanlıklar olduğu görülmektedir. Çalışanlar kendilerine öğretilenlerin dışına çıkmak istemezler ve bu nedenle birçok fırsatı ve riski zamanında göremezler.
Firma sahipleri ve üst düzey yöneticiler daha önceki uygulamalardan elde ettikleri başarıların arkasına saklanmayı tercih ederler ve buna ilaveten bir de aşırı özgüvenli davranırlarsa işletme körlüğü daha büyük boyutlarda ortaya çıkar.
Bir diğer faktör de “çember sendromu”dur. Üst yönetim ve etrafındakiler, daha alt birimlerden ve dışarıdan gelen geri bildirimleri, önerileri, görüşleri ve dışarıdaki gelişmeleri bloke edebilir ve konunun daha üst seviyede tartışılmasına engel olabilirler. Bu durum sadece işletme yönetimlerinde değil, ülke yönetimi de dâhil olmak üzere, makamını korumak isteyen şahısların bulunduğu her yerde görülebilmektedir. Çember sendromu sonucunda, karar vericiler kararlarını sadece bu grup tarafından kendilerine yansıtılan gerçekleri (!) değerlendirerek vermek durumunda kalırlar. Bu durumda da işletme körlüğü kaçınılmazdır.
Günlük iş temposunun yoğunluğu, herkesin kendilerine verilmiş olan rutin görevlerin ancak üstesinden gelebilmeleri gibi zaman baskısının söz konusu olduğu durumlarda da işletme körlüğü ortaya çıkar.
Bazı durumlarda ise işlerin farklı departmanlara havale edilmesi ve bu departmanların birbirlerinden bağımsız olarak çalışmaları da işletme körlüğüne neden olabilmektedir. Zira her birim kendi görev tanımları doğrultusunda iş yapmaya çalışmakta ve genellikle diğerlerinin yürüttükleri işler konusunda, fikir üretebilecek kadar hâkimiyet kuramamaktadırlar.
Aslında, tüm bu faktörleri “Kurumsallaşma” veya “Kurumsallaşamama” başlığı altında toplamamız mümkün. Zira, deneyimlerimiz bize göstermekte ki, özellikle kurumsallaşmayı içselleştirememiş firmalarda işletme körlüğü daha fazla yaşanmaktadır.
Comments